ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Α-Β- Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2022-2023

                                                                                           Για download πατήστε πάνω δεξιά

Άσκηση Νο 5 (2022 -2023)

 Δίνονται τα στοιχεία Α, Β, Γ, Δ των κύριων ομάδων (Α) του Π.Π. που έχουν ατομικούς αριθμούς Ζ, Ζ+1, Ζ+2 και Ζ+3 αντίστοιχα.

Ο παρακάτω πίνακας δείχνει την ατομική ακτίνα (R) των στοιχείων αυτών:

Στοιχείο	Α	Β	Γ	Δ
R (pm)	104	99	97	227

 

α) Να βρεθούν οι ομάδες στις οποίες ανήκουν τα στοιχεία Α, Β, Γ και Δ.

β) Αν το στοιχείο Α ανήκει στην ίδια περίοδο με το 2^ο αλκάλιο ποιος θα είναι ο μέγιστος αριθμός e με m_ℓ=0, που μπορεί να έχει το άτομο του Α στη θεμελιώδη του κατάσταση;

γ) Ποιο από τα παραπάνω στοιχεία σχηματίζει το πιο όξινο οξείδιο;

δ) Το στοιχείο Ε έχει παρόμοιες ιδιότητες με το στοιχείο Δ και είναι λιγότερο ηλεκτροθετικό από αυτό. Ποιος είναι ο ελάχιστος αριθμός e με m_ℓ=0 που μπορεί να έχει το άτομο του Ε στη θεμελιώδη του κατάσταση;

(Απ: α) VIA-VIIA-VIIIA-IA   β) 10e   γ) Β  δ) 3e )

Άσκηση Νο 4 (2022-2023)

 

1.  Τα στοιχεία Χ, Ψ και Ω έχουν διαδοχικούς ατομικούς αριθμούς και ανήκουν στον τομέα s του Περιοδικού Πίνακα. Να βρεθούν οι ατομικοί τους αριθμοί.

2. Να βρεθεί η θέση (περίοδος-τομέας-ομάδα) του χημικού στοιχείου Α στον Περιοδικό Πίνακα αν ανήκει στην πρώτη σειρά των στοιχείων μετάπτωσης και το ιόν του Α⁺ στη θεμελιώδη του κατάσταση δεν έχει ασύζευκτα ηλεκτρόνια.

3. Για το ιόν Σ²⁺ δίνεται η ηλεκτρονιακή του δομή:  

                                      1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶

Να βρεθεί η θέση (περίοδος-τομέας-ομάδα) του χημικού στοιχείου Σ στον Περιοδικό Πίνακα.

4. Από μία ηλεκτρονιακή δομή του ατόμου Σ: [Ne] 3s² 3p³ 4s¹ να βρείτε τη  θέση (περίοδος-τομέας-ομάδα) του χημικού στοιχείου Σ στον Περιοδικό Πίνακα.

5. Σε ποια ομάδα του Περιοδικού Πίνακα μπορεί να ανήκει ένα στοιχείο που είναι στην ίδια περίοδο με το 2^ο αλκάλιο , διαθέτει 1 μονήρες ηλεκτρόνιο και 6e με ℓ=0;

6. Το στοιχείο Σ ανήκει στον τομέα s του περιοδικού πίνακα και είναι στην ίδια περίοδο με το 3^ο ευγενές αέριο.

α) Πόσα ηλεκτρόνια με  m_ℓ=0 μπορεί να έχει το άτομο του Σ στη θεμελιώδη του κατάσταση;

β) Αν το οξείδιο του Σ προστεθεί στο νερό παράγεται η βάση Σ(ΟΗ)₂. Ποιος είναι ο ατομικός αριθμός του στοιχείου Ψ που έχει παρόμοιες ιδιότητες με το Σ και το άτομό του στη θεμελιώδη κατάσταση έχει 8e  με m_ℓ= -1;

7. Ποιος είναι ο ατομικός αριθμός του πιο παραμαγνητικού στοιχείου της 1^ης σειράς των στοιχείων μετάπτωσης;

(Απ: 1. Ζ=1, Ζ=2, Ζ=3 ή Ζ=2, Ζ=3,  Ζ=4      2. 4-d-11     

 3. 4-s-IIA      4. 3-p-VIA

5.  ΙΙΙΑ ή VIIA       6. α) 7e ή 8e,   β) Z=38       7. Z=24   )

Άσκηση Νο3 (2022-2023)

 1. Ποιος είναι ο ελάχιστος ατομικός αριθμός (Ζ) ενός στοιχείου Σ που το κατιόν του   Σ³⁺ στη θεμελιώδη του κατάσταση μπορεί να έχει 9e ή 10e με m_s=+1/2;

2. Το στοιχείο Ογκανέσσιο (Οg) με Ζ=118  είναι το στοιχείο με το μεγαλύτερο ατομικό αριθμό στον Π.Π. Η ηλεκτρονιακή δομή του ατόμου του στη θεμελιώδη κατάσταση είναι:   

                                      [Rn] 5f¹⁴ 6d¹⁰ 7s² 7p⁶  

Ποιος είναι ο μέγιστος αριθμός e σε ένα άτομο (από τα στοιχεία του Π.Π.) που στη θεμελιώδη του κατάσταση έχει ℓ=0 και m_s=-1/2;

 3. Εξηγείστε με ένα παράδειγμα (χρησιμοποιώντας ατομικούς αριθμούς από τον Π.Π) γιατί δύο ισοηλεκτρονιακά σωματίδια δεν έχουν πάντα την ίδια ηλεκτρονιακή δομή στη θεμελιώδη τους κατάσταση.

4. Ποιος είναι ο μέγιστος ατομικός αριθμός χημικού στοιχείου που το άτομό του στη θεμελιώδη του κατάσταση έχει 6e με ℓ=0;

(Απ:  α) Ζ=22, β) 7e,  γ) π.χ. ₂₅Mn   ₂₇Co²⁺ δ) 18)

Οδηγίες διδασκαλίας Χημείας Γ Γυμνασίου για το έτος 2022-2023

 

Οδηγίες διδασκαλίας Χημείας Β Γυμνασίου για το έτος 2022-2023

 

Άσκηση Νο2 (2022-2023)

 1. Σε ποια στιβάδα μπορεί να ανήκει μία υποστιβάδα που έχει 9 ατομικά τροχιακά;

2. Πόσα και ποια ατομικά τροχιακά υπάρχουν σ' ένα άτομο για το οποίο ισχύουν οι σχέσεις: n-l=4 και n+l+ml=4;

3. Δίνονται οι κβαντικοί αριθμοί ενός e με τυχαία σειρά: 3, -1/2, 0,1

α) Σε ποιο ατομικό τροχιακό αναφέρονται;

β) Πόσα άλλα ατομικά τροχιακά της στιβάδας που ανήκει το παραπάνω τροχιακό έχουν την ίδια τιμή ml μ' αυτό το τροχιακό;

4. Ποια είναι η ελάχιστη τιμή του κύριου κβαντικού αριθμού ώστε ο μαγνητικός κβαντικός αριθμός να παίρνει 5 διαφορετικές τιμές;

5. Μία στιβάδα έχει 16 τροχιακά. Πόσα από αυτά έχουν ml = -1;

(Απ: 1) Ο, P, Q,  2) 1 τροχιακό,  3) β. 2 τροχιακά  

4) 3     5) 3 τροχιακά)

Γ΄Λυκείου: Τροχιακά s, p, d, f ... και η κυματοσυνάρτηση Ψ

1. Δείτε  για τις στιβάδες Κ, L δηλ. για τις υποστιβάδες 1s, 2s, 2p πως επικαλύπτονται τα τροχιακά τους: 1s, 2s, 2px, 2py, 2pz:

2. Παρακάτω μπορείτε να δείτε τα d τροχιακά:

3. Δείτε τώρα το απίθανο: Από το 1s έως το 3d τροχιακό. Πως ο ένας χώρος επικαλύπτει τον άλλο.

και μετά ...μουσικής:

4. Δείτε παρακάτω τα d τροχιακά:

5. Ακολουθούν τα f τροχιακά:

6. Τα g τροχιακά...

7. Για την κυματοσυνάρτηση Ψ:
ΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ: Οι κυματοσυναρτήσεις ψ που αποτελούν λύσεις της εξίσωσης Schrodinger, για το άτομο του υδρογόνου, ονομάζονται ατομικά τροχιακά.
Τα ατομικά τροχιακά αποτελούν συναρτήσεις της θέσης του ηλεκτρονίου στο άτομο δηλ. είναι είναι της μορφής ψ(x,y,z) όπου x, y, z  είναι οι συντεταγμένες που καθορίζουν τη θέση του e γύρω από τον πυρήνα.

Δείτε λοιπόν τι είναι τα x,y,z:

 

 

Από την εξίσωση Schrodinger π.χ. για n=2, l=1, ml=0 προκύπτει η κυματοσυνάρτηση ψ(2pz) που περιέχει τις μεταβλητές r,θ,φ.  Το τρισδιάστατο γράφημα του τετραγώνου της ψ(2pz) ως προς τις γωνίες θ,φ δίνει τον γνωστό αλτήρα στον άξονα z (στον οποίο υπάρχει πιθανότητα 90-99 % να βρεθεί το e).

Αυτό το σύνολο σημείων που υπάρχει πιθανότητα να βρεθεί το e λέγεται ηλεκτρονιακό νέφος 2pz ή απλά τροχιακό 2pz  (γι αυτό τη φράση ατομικό τροχιακό κανονικά πρέπει να την κρατάμε μόνο για το ψ).

Αν στη εξίσωση Schrodinger η τριάδα τιμών n,l, ml δεν είναι επιτρεπτή τότε προκύπτει ψ=0 (απουσία e).

Οι σφαιρικές πολικές συντεταγμένες (r, θ, φ) προκύπτουν από την αλλαγή συντεταγμένων που γίνεται από καρτεσιανές (χ, y, z) σε σφαιρικές πολικές συντεταγμένες, όπως φαίνεται και στο σχήμα και η οποία διευκολύνει σημαντικά την επίλυση της εξίσωσης Schrodinger.

Άσκηση Νο 1(2022-2023)

 0,2 g ατόμων υδρογόνου μεταπίπτουν όλα από στιβάδα με κύριο κβαντικό αριθμό n σε στιβάδα με κύριο κβαντικό αριθμό n/2 οπότε εκπέμπεται ακτινοβολία με ενέργεια ίση με -3Ε1ΝΑ/80 J. 

α) Ποια είναι η αρχική και ποια η τελική στιβάδα κατά την παραπάνω αποδιέγερση; 

β) Σε ποια στιβάδα έπρεπε να μεταβούν όλα τα παραπάνω άτομα ώστε η ακτινοβολία να έχει μεγαλύτερο μήκος κύματος απ' ότι αρχικά;

Δίνονται:    ΑrH=1,  NΑ=ο αριθμός Avogadro 

(Aπ:  α) Ν => L β) στη Μ)