Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2013

Γ΄ Λυκείου: Σταυρόλεξο: Αντιδραστήρια και ονόματα Χημικών

Βρείτε τα ονόματα των Χημικών ή τα ονόματα των αντιδραστηρίων που περιέχονται στο σχολικό βιβλίο της Γ΄ Λυκείου.
Το μόνο δύσκολο οι περίεργοι ...ορισμοί!
Αν δεν τα καταφέρετε δείτε τις απαντήσεις εδώ

Ονόματα Χημικών

ΧΗΜΕΙΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

Χαρκοπλιάς Κώστας

This interactive crossword puzzle requires JavaScript and any recent web browser, including Windows Internet Explorer, Mozilla Firefox, Google Chrome, or Apple Safari. If you have disabled web page scripting, please re-enable it and refresh the page. If this web page is saved on your computer, you may need to click the yellow Information Bar at the top or bottom of the page to allow the puzzle to load.

Κυριακή 24 Νοεμβρίου 2013

Γ΄Λυκείου: Επίδραση κοινού ιόντος (Ε.Κ.Ι)

1. Θεωρία και ασκήσεις στην ελληνική εφαρμογή εδώ (πατήστε είσοδος και θεωρία ή ασκήσεις για να επιλέξτε επίδραση κοινού ιόντος).
2. Στην εφαρμογή εδώ επιλέξτε HF, equilibrate και παρατηρήστε τις τιμές των [ΗF], [H3O+], pH, [F-] Mετά, με το mol/L [F-] to add προσθέστε στο διάλυμα ιόντα F- (π.χ. 0,02 mol/L). Ξαναπατήστε equilibrate και παρατηρήστε τις νέες τιμές στο pH, [H3O+], [F-], [HF]. Επειδή η ισορροπία μετατοπίστηκε αριστερά μειώθηκε η [Η3Ο+] (άρα το pH αυξ). αυξήθηκε η [ΗF] ενώ η [F-] παρέμεινε αυξημένη (βλπ. τείνει να αναιρεθεί η μεταβολή). Με  το reset κάνετε επανεκκίνηση της εφαρμογής.
3. Παρακάτω μία βασική άσκηση για ξεκίνημα στην Ε.Κ.Ι. μεταξύ ισχυρού και ασθενή ηλεκτρολύτη με κοινό ιόν. Μπορείτε πατώντας κάτω δεξιά στο βέλος να την αποθηκεύσετε.
                  

Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2013

Τα ωραιότερα πειράματα στην ιστορία της Χημείας (1ο μέρος)

Το 2002 το εβδομαδιαίο περιοδικό της American Chemical Society , Chemical and Engineering News (C&EN, Nov. 18, 2002, p. 5) κάλεσε τους αναγνωστές τoυ σε όλο τον κόσμο να στείλουν τις προτάσεις τους για τα 10 καλύτερα ή πιο ενδιαφέροντα πειράματα Χημείας που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία 500 χρόνια. ΄Οταν συγκεντρώθηκαν οι απαντήσεις η κατάταξη ήταν ότι οι περισσότεροι πρότειναν το πείραμα Παστέρ ως το πιο ευφυές και σημαντικότερο για την ιστορία της χημείας.
        Τα περισσότερα από αυτά τα πειράματα χημείας και με επιπλέον πληροφορίες περιγράφονται μέσα στην εξέλιξη της ιστορίας της Χημείας στην «Σύντομη Ιστορία της Χημείας-Μερικοί από τους κυριότερους σταθμούς της εξέλιξης της επιστήμης της Χημείας»
(Κ. Ευσταθίου, Αθ. Βαλαβανίδης, www.chem.uoa.gr/chemicals/chem_history.htm). 
                                                                     
                                               ΠΕΙΡΑΜΑ 1
        Louis Pasteur (1868)  διαχωρισμό των εναντιομερών του τρυγικού οξέος. 
Ο Παστέρ μετά την ανακρυστάλλωση ενός διαλύματος αλάτων τρυγικού οξέος (νατρίου και αμμωνίου) διέκρινε δύο διακριτά είδη κρυστάλλων. Εργαζόμενος επί πολλές ημέρες και νύκτες προσεκτικά, με τη βοήθεια ειδικών λαβίδων, κατάφερε να διαχωρίσει τις δύο μορφές κρυστάλλων («δεξιόχειρους» και «αριστερόχειρους») οι οποίοι ήταν οπτικώς ενεργοί και η ειδική στροφή του πολωμένου φωτός είχε αντίθετο πρόσημο..Ο Παστέρ ερμήνευσε τα αποτελέσματα με την έννοια της ασύμμετρης διάταξης των μορίων, που δεν συμπίπτει με το κατοπτρικό της είδωλο.



Louis-Paster-854

Η μεθοδολογία του Παστέρ για το πείραμα αυτό ήταν εξαιρετική. ΄Ενα εκπληκτικό φαινόμενο οξυδέρκειας για την εποχή του και επιστημονικού συλλογισμού για την ασυμμετρία στο άτομο του άνθρακα.  Ανακάλυψε έτσι το φαινόμενο της εναντιομέρειας.

Louis-Pasteur-p1

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα αποτελέσματα του νεαρού τότε Pasteur παραξένεψαν τον σεβαστό στους επιστημονικούς κύκλους Biot (48 χρόνια μεγαλύτερος του Pasteur), ο οποίος του ζήτησε να επαναλάβει το πείραμα παρουσία του, πράγμα που ο Pasteur κατάφερε με επιτυχία. Τότε ο Biot ενθουσιασμένος τότε είπε "Mon cher enfant, j'ai tant aime les sciences dans ma vie que cela me fait battre le coeur!" (Αγαπημένο μου παιδί, αγαπώ τόσο την επιστήμη, που σε όλη μου τη ζωή με έκανε να καρδιοχτυπώ). Από τότε, και παρά τη μεγάλη διαφορά στην ηλικία τους, οι δύο επιστήμονες έμειναν θερμοί φίλοι (www.chem.uoa.gr/chemicals_history.htm)).

                                                                      
                                                      ΠΕΙΡΑΜΑ 2
Antoine Lavoisier (1775) Οξείδωση των μετάλλων, με την οποία οδηγήθηκε στη γενική θεωρία της καύσης και της οξείδωσης .
Τα πειράματα του Λαβουαζιέ έγιναν σε πρωτόγονες εργαστηριακές συνθήκες με συσκευές που χρησιμοποιούσαν επί δεκαετίες  οι αλχημιστές

Antoine-Lavoisier-901
Ο Αντουάν Λωράν Λαβουαζιέ (Antoine Laurent Lavoisier)(1743-1794) με τις σημαντικές του ανακαλύψεις θεωρείται ο πατέρας της σύγχρονης χημείας, καθώς θεμελίωσε με τις έρευνές του μια νέα αντίληψη στη μελέτη της φύσης.

Antoine-Lavoisier-Devices
Συσκευές που χρησιμοποίησε ο Λαβουαζιέ για τα πειράματά του


                                             ΠΕΙΡΑΜΑ 3
Hermann-Emil-FischerHerman Emil Fischer (`~1890). Προσδιορισμός της χωροδιάταξης του συντακτικού τύπου της γλυκόζης
Ο Fischer ξεκίνησε τα πειράματα με τη δομή των σακχάρων (υδατάνθρακες) το 1884 και με την έρευνά του μετασχημάτισε ριζοσπαστικά τη γνώση των χημικών για τις ενώσεις αυτές, ιδιαίτερα για τη δομή τους, η οποία ήταν  αλδεϋδικής μορφής. Αν και η δεν είχε στη διάθεσή του σύγχρονες μεθόδους απομόνωσης και φασματοσκοπικές τεχνικές, ο Fischer δημοσίευσε το 1891 μια εργασία, η οποία ακόμη και σήμερα αποτελεί υπόδειγμα ορθολογικής τεκμηρίωσης στον τομέα της χημείας.
         Η (+)- Γλυκόζη διαθέτει 4 στερεογονικά κέντρα και θα μπορούσε να έχει 16 πιθανά στερεοϊσομερή. Αλλά την εποχή εκείνη επειδή δεν υπήρχε μέθοδος προσδιορισμού της απόλυτης τριδιάστατης στερεοχημείας ενός μορίου, ο Fischer απλούστευσε τα πράγματα λαμβάνοντας υπόψη μόνο 8 εναντιομερή. Οι προβολές κατά Fischer των σακχάρ5ων που έχουν  το υδροξύλιο του C5 προς τα δεξιά (που ονομάζονται D σάκχαρα) . Αν και η επιλογή των D ισομερών ήταν αυθαίρετη και μόνο κατά 50% να είναι ορθή, 60 χρόνια αργότερα αποδείχθηκε (μελέτες με ακτίνες Χ) ότι η τυχαία επιλογή του Fischer ήταν σωστή. Για το σημαντικό αυτό επίτευγμα ο Hermann Emil Fischer τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Χημείας το 1902

                                                  ΠΕΙΡΑΜΑ 4
Sir Humphry Davy  (1807 & 1808). Διαχωρισμός, μέσω ηλεκτρόλυσης, του νατρίου και καλίου (από τηγμένο καυστικό νάτριο και κάλιο , και αργότερα του μαγνησίου, ασβεστίου (από υδροξείδιο ασβεστίου και οξείδιο υδραργύρου), βόριο και βάριο 

Sir-Humphry-Davy
Davys-electrolysis Κοίλο σκαφίδιο της συσκευής ηλεκτρόλυσης  του Davy
(Davy's electrolysis trough, 1810).

Η συνέχεια (2ο μέρος) προσεχώς

Τετάρτη 20 Νοεμβρίου 2013

Α΄Λυκείου: Συμπλήρωση συντελεστών στις χημικές εξισώσεις

1. Μπορείτε να ξεκινήσετε με εύκολες αντιδράσεις  εδώ κι εδώ
2. Πιο σύνθετες αντιδράσεις εδώ
3. Εφαρμογές οι οποίες, αφού γράψετε τα αντιδρώντα και προϊόντα, βρίσκουν τους συντελεστές: , , ,
4. Και μία εφορμογή εδώ για ... android συσκευές.
Chemical Equation Solver Free - screenshot thumbnail
Chemical Equation Solver Free (για android)
                                      

Τρίτη 19 Νοεμβρίου 2013

Γ΄ Λυκείου: Αντίδραση με το νερό, ιόντων που προέρχονται από τη διάσταση άλατος

         
1. Δείτε στην εφαρμογή εδώ την επίδραση της αρχικής συγκέντρωσης C ενός άλατος στο pH του διαλύματος.

2. IrYdium Chemistry Lab. Μία  εφαρμογή (στα ελληνικά) για χημικούς αλλά και για τους μαθητές που τους αρέσει η Χημεία και θέλουν να αφιερώσουν λίγο χρόνο ώστε να μάθουν να τη χειρίζονται.
Αφού ξεκινήσει η εφαρμογή εδώ για να βρείτε pH σε διαλύματα αλάτων ακολουθήστε τις οδηγίες:
α) Αρχείο
β) Φόρτωση πειράματος
γ) Διπλό κλικ στο "οξέα-βάσεις-άλατα"
δ) Επιλέξτε "το pH των αλάτων" και πατήστε ΟΚ
ε) Διπλό κλικ αριστερά π.χ. στο  1Μ HCl και  διπλό κλικ στο 1Μ ΝΗ3 ώστε τα διαλύματα αυτά να μεταφερθούν στο "πάγκο εργασίας".
στ) Σύρετε τη κωνική φιάλη με το διάλυμα ΝΗ3 πάνω στο διάλυμα ΗCl ,  γράψτε κάτω στο "μεταφορά ποσότητας mL"   100 mL ,ώστε να έχουμε πλήρη εξουδετέρωση και να περιέχεται στο τελικό διάλυμα μόνο το άλας ΝΗ4Cl . Μετά πατήστε προσθήκη.
ζ) Παρατηρήστε δεξιά την θερμοκρασία (αυξάνεται επειδή η εξουδετέρωση είναι εξώθερμη αντίδραση). Περιμένετε ώστε η θερμοκρασία να πέσει στους 25οC.  Τότε έχουμε pH <7.
η) Από το επεξεργασία επιλέξτε cut τόσες φορές ώστε να καθαρίσει ο "πάγκος εργασίας"
θ) Πειραματιστείτε με 1Μ HCl + 1M ΝaOH και παρατηρήστε pH=7 (25oC).
     Πειραματιστείτε με 1Μ CH3COOH + 1M NH3  κ.λ.π.
ι) Αν κάνετε διπλό κλικ στο "περιγραφή εργαστηρίου" βλέπετε κάποιες οδηγίες.
ΣΗΜ: Με την εφαρμογή IrYdium Chemistry Lab  (αρχείο>φόρτωση πειράματος) μπορείτε να πειραματιστείτε και με πάρα πολλά άλλα αντικείμενα της Χημείας.

Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013

B΄Λυκείου: Nόμος του Hess


                                      

1. Δείτε παραδείγματα του νόμου του Hess εδώ (πατήστε κάθε φορά το play για να αλλάζετε ενότητα).
2. Κάντε εφαρμογή του νόμου του Hess εδώ (πατήστε στην αντίδραση για να μπορέσετε να τη σύρετε στο πλαίσιο. Με Reverse αντιστρέφεται η αντίδραση)
3. Άλλες προσομοιώσεις Θερμοχημείας εδώ
4. Videoμαθήματα Θερμοχημείας εδώ




Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2013

Β΄ Λυκείου: Θερμιδόμετρα

                     

1. Περιγραφή της λειτουργίας  ενός θερμιδομέτρου εδώ
2. Για την ειδική θερμοχωρητικότητα (c) πειραματιστείτε εδώ
3. Για τη μεταφορά θερμότητας από ένα υλικό σε άλλο δοκιμάστε εδώ (επιλέξτε ένα μέταλλο από την αριστερή στήλη και ένα από τη δεξιά και πατήστε start).
4. Για τη μελέτη της ενθαλπίας εξουδετέρωσης πατήστε εδώ ή εδώ και αφιερώστε λίγο χρόνο. Επίσης κι εδώ κάτι ανάλογο.
5. Μερικά ακόμη applets: 12

Πέμπτη 7 Νοεμβρίου 2013

Γ΄ Λυκείου: Αυτοϊοντισμός του νερού-pH


Sorensen (1868-1939)-Δανός Χημικός που εισάγαγε την έννοια του pH

1. Δείτε τον αυτοϊοντισμό του νερού εδώ κι εδώ
2. Δείτε την κλίμακα του pH και την αντίστοιχη [Η3Ο+] εδώ
3. Επίδραση της θερμοκρασίας στην Κw εδώ
4. Μετρήστε εδώ με πεχάμετρο το pH διαφόρων διαλυμάτων. Αφού επιλέξτε οξύ, βάση κ.λ.π. ρυθμίστε τη συγκέντρωση και τον όγκο του διαλύματος και βυθίστε το ηλεκτρόδιο (insert probes) για να γίνει η μέτρηση. Με το remove probeς αφαιρέστε τα ηλεκτρόδια για να κάνετε άλλη μέτρηση. 
5. Δείτε εδώ διάγραμμα μεταβολής του pH σε σχέση με την [Η3Ο+] (μετακινήστε με το ποντίκι το pH) και δείτε την τιμή της [Η3Ο+] ).
6. Δείτε εδώ τη μεταβολή του pH όταν προσθέτουμε οξύ ή βάση.
7. Ελέγξτε το pH πραγμάτων όπως ο καφές, το σάλιο και το σαπούνι για να προσδιορίσετε αν είναι όξινο, βασικό ή ουδέτερο. Δέστε τον σχετικό αριθμό των ιόντων υδροξειδίου και οξωνίου στη λύση. Κάντε εναλλαγές μεταξύ λογαριθμικής και γραμμικής κλίμακας. Εξερευνήστε εάν η αλλαγή της μάζας ή η διάλυση με νερό επηρεάζει το pH. Ακόμη, μπορείτε να σχεδιάσετε το δικό σας υγρό!Πολύ καλή προσομοίωση στα ελληνικά!!! από το Πανεπιστήμιο του ... Colarado.Ξεκινήστε πατώντας εδώ (πατήστε εκτέλεση τώρα και περιμένετε να φορτώσει ή αποθηκεύστε το applet).
8.  Ποια η διαφορά μεταξύ ισχυρών και ασθενών οξέων; Χρησιμοποίησε εργαστηριακές συσκευές μέσα από τον υπολογιστή σου για να βρείς! Βούτηξε το χαρτί ή το πεχάμετρο μέσα στο διάλυμα για να μετρήσεις το pH ή τοποθέτησε τα ηλεκτρόδια για να μετρήσεις την αγωγιμότητα. Στη συνέχεια δες πως η συγκέντρωση και η ισχύς του οξέος επηρεάζουν το pH. Μπορεί το διάλυμα ενός ισχυρού και το διάλυμα ενός ασθενούς οξέος να έχουν το ίδιο pH;
Πολύ καλή προσομοίωση στα ελληνικά!!! από το Πανεπιστήμιο του ... Colarado.Ξεκινήστε πατώντας εδώ (πατήστε εκτέλεση τώρα και περιμένετε να φορτώσει ή αποθηκεύστε το applet).
9. Δείτε μία ακόμη εφαρμογή στο pH εδώ  κι ένα ...game εδώ

Παρασκευή 1 Νοεμβρίου 2013

Β΄ Λυκείου: Οργανική Χημεία (Ομόλογες σειρές-Ονοματολογία-Ισομέρεια)



1. Δείτε εδώ από το μενού ΘΕΩΡΙΑ ασκήσεις και θεωρία για τις ομόλογες σειρές, Ονοματολογία και ισομέρεια οργανικών ενώσεων.
2. Δείτε εδώ τους κανόνες ονοματολογίας.