Χημικά ρεκόρ

Ποια είναι η ακριβότερη ουσία; 

Για ένα διάστημα ήταν το γραφένιο. Η παραγωγή του σε μονομοριακό στρώμα το είχε αναγορεύσει στο ακριβότερο διαθέσιμο υλικό: αν γινόταν δυνατή η παραγωγή ενός τετραγωνικού του μέτρου, υπολογίζεται ότι η αξία του θα ήταν γύρω στα 800 δις ευρώ! Το τεράστιο κόστος οφειλόταν στο γεγονός ότι τα τεμαχίδια γραφενίου ήταν νανοδιαστάσεων και έπρεπε να εντοπίζονται ένα προς ένα σε ειδικό μικροσκόπιο από ειδικευμένους τεχνικούς. Σήμερα οι νέες τεχνικές παραγωγής έχουν καταστήσει το γραφένιο αρκετά φθηνό. Από τις κοινές ουσίες η ακριβότερη είναι τα διαμάντια: ανάλογα με την ποιότητα, η τιμή τους κυμαίνεται μεταξύ ευρύτατων ορίων, από 200 ως 200.000 ευρώ το καράτι (0,2 g). Στις πολύ ακριβές ουσίες υπάγονται ορισμένα ζωικά δηλητήρια πρωτεϊνικής φύσης, π.χ. η μελιτίνη (mellitine από το δηλητήριο της μέλισσας) πωλείται σε συσκευασία των 100 μg που ανάγεται σε 450.000 ευρώ / g. Το ραδόνιο ωστόσο κατέχει σήμερα ένα ακατάρριπτο ρεκόρ: πωλείται για επιστημονικούς σκοπούς προς περίπου 6.000 δολάρια ανά κ.ε. διαλύματος ραδίου που περιέχει μόνο 15 πικογραμμάρια ραδονίου σε κάθε δεδομένη στιγμή. 

 Αν επιχειρήσουμε αναγωγή στο 1 γραμμάριο, προκύπτει το μυθώδες ποσό των 400 δισεκατομμύρίων δολαρίων. Το βραχύβιο ραδόνιο παράγεται συνεχώς από ράδιο-226 (χρόνου ημιζωής 1600 ετών). 

Ποια είναι η πιο γλυκιά ουσία; 

 Με την κοινή ζάχαρη να αποτελεί τη βάση (1) μιας κλίμακας γλυκύτητας, το ρεκόρ ανήκει με μεγάλη διαφορά στο σουκρονικό οξύ, ένα παράγωγο της γλυκίνης με ομάδες γουανιδίνης, βενζονιτριλική και κυκλονονυλική. 

Το σουκρονικό οξύ βαθμολογείται με (200.000), αλλά δεν έχει βρει εφαρμογή. Το ίδιο συμβαίνει και με τις δύο επόμενες ουσίες που προέρχονται από την ασπαρτάμη – ένα παράγωγό της με θειουρία (50.000) και τη σουπερασπαρτάμη (8.000). Η ίδια η ασπαρτάμη σκοράρει μόνο (180), ενώ η σακχαρίνη (300). 

Ποια είναι η πιο πικρή ουσία;

Είναι το άλας με βενζοϊκό οξύ της διαιθυλοβενζυλαμίνης, γνωστότερο ως μπίτρεξ (bitrex), ονομασία που  συνιστά ένα λογοπαίγνιο, εξαιτίας της εξαιρετικά πικρής της γεύσης.

 

Πρόκειται για την πιο πικρή (bitter) ουσία, σε τρόπο που να θεωρείται ο βασιλιάς (rex) των πικρών ουσιών. Η πικράδα της γίνεται αισθητή στο επίπεδο των 10 ppb, ξεπερνώντας κάθε φυσική ή συνθετική πικρή ουσία. 

Επιπλέον, η αίσθηση του πικρού, αντίθετα από άλλες πικρές ουσίες, αργεί να εξαλειφθεί.

Ποια ουσία έχει την πιο αποκρουστική οσμή;

Αν και δεν πρόκειται για μετρήσιμο μέγεθος, ωστόσο τα πρωτεία ανήκουν μάλλον στη μεθυλομερκαπτάνη που έχει τόσο ανυπόφορη οσμή ώστε χρησιμοποιείται για τη διάλυση συγκεντρώσεων. Ακόμη και οι πιο μαχητικοί διαδηλωτές δεν την αντέχουν και τρέπονται σε φυγή. Σε αντίθεση με τα δακρυγόνα, είναι τελείως αβλαβής.

* Τα χημικά ρεκόρ είναι εμπνευσμένα από το βιβλίο του Hans-Jürgen Quadbeck-Seeger και άλλων “World records in Chemistry”, αγγλική έκδοση Wiley-VCH (1999). Ωστόσο πολλά από τα ρεκόρ που εμφανίζονται είναι από την τρέχουσα βιβλιογραφία ή αναζητήσεις στο Διαδίκτυο. Το μεγαλύτερο μέρος της συγκεκριμένης ενότητας αποτελεί ευγενική προσφορά του Καθηγητή Αναστάσιου Βάρβογλη.(www.atmitos.gr)