Άσκηση Νο 16 (2024-2025)

Ένα μείγμα μάζας 32 g αποτελείται από την ένωση CvH2vO (A) και αιθανάλη. Το μίγμα χωρίζεται σε δύο ίσα μέρη.

Το 1ο μέρος με φελίγγειο υγρό σχηματίζει 28,6 g ιζήματος.

Το 2ο μέρος με I2 και ΝaOH σχηματίζει 118,2 g κίτρινου ιζήματος.

Να βρεθούν τα mol των οργανικών ενώσεων και ο Σ.Τ. της Α.

(Απ: 0,2 mol A και 0,4 mol αιθανάλης)

Άσκηση Νο 15 (2024-2025)

5,6 L CH≡CH σε STP αντιδρούν με περίσσεια Na και το οργανικό προιόν χωρίζεται σε 2 ίσα μέρη.

Με επίδραση νερού στο 1ο μέρος προκύπτει διάλυμα όγκου  250 mL. Nα βρεθεί το pH του διαλύματος.  

To 2o μέρος αντιδρά με 0,2 mol CH3l. Nα βρεθούν ποια σώματα θα παραχθούν και οι ποσότητες τους σε mol.

Κw=10-14.

(Απ: α) pH=14,  β) 0,05 mol - 0,075 mol - 0,2 mol)

Άσκηση Νο 14 (2024-2025)

 Οι κορεσμένες μονοσθενείς αλκοόλες Α και Β έχουν στο μόριό τους την ίδια ανθρακική αλυσίδα.

Ισομοριακό μίγμα των Α και Β που έχει μάζα 44,4 g χωρίζεται σε δύο ίσα μέρη.

Το οργανικό προϊόν της επίδρασης π.Η2SO4/170oC στο 1ο μέρος αποχρωματίζει το πολύ 300 mL διαλύματος Br2/CCl4 16 % w/v.

To 2o μέρος αποχρωματίζει μέχρι και 120 mL όξινου διαλύματος KMnO4 1M.  Αν Σ.ΖΑ > Σ.ΖΒ να βρεθούν οι Σ.Τ. των Α και Β και η σύστασή τους σε mol.   Ar: Βr=80  C=12,  H=1,  O=16.

Άσκηση Νο 16 (2023-2024)

11,2 L CH≡CH σε stp αντιδρούν καταλυτικά με Η₂  οπότε παράγεται αέριο μίγμα που αποτελείται μόνο από 3 οργανικές ενώσεις.

Το μίγμα χωρίζεται σε δύο ίσα μέρη.

Το 1ο μέρος διαβιβάζεται σε περίσσεια αμμωνιακού διαλύματος CuCl οπότε το διάλυμα παρουσιάζει αύξηση βάρους ίση με 0,52 g.

To 2o  μέρος διαβιβάζεται σε περίσσεια διαλύματος Br₂ σε διαλύτη CCl₄ οπότε το διάλυμα παρουσιάζει αύξηση βάρους ίση με 1,36 g.

Nα βρεθεί η % v/v σύσταση του αέριου μίγματος.

Αr: C=12, H=1.

(Aπ:  8% v/v CH≡CH,  12 % v/v CH₂=CH₂, 80% v/v CH₃CH₃)

Άσκηση Νο 15 (2023-2024)

 Ομογενές μίγμα φαινόλης (C6H5OH) και ένωσης C3H8O (A) έχει μάζα 4,88 g.

Το μίγμα χωρίζεται σε δύο ίσα μέρη.

Στο πρώτο μέρος προσθέτουμε  Na. Το οργανικό προϊόν απομονώνεται κατάλληλα και διαλύεται στο νερό, οπότε προκύπτει διάλυμα όγκου 2,5 L με pH=12.

To δεύτερο μέρος ογκομετρείται με πρότυπο διάλυμα KMnO4 1M παρουσία H2SO4. 

Ο αποχρωματισμός του διαλύματος KMnO4 σταματάει όταν έχουν προστεθεί         20 mL διαλύματος.

Να βρεθεί η σύσταση του μίγματος σε mol και ο Σ.Τ. της ένωσης Α.

Ar: C=12, H=1, O=16   Για το Η2Ο:  Kw=10-14.  Για τη φαινόλη: Κa=2 10-11

(Aπ: 0,02 mol C6H5OH και 0,05 mol CH3CH2CH2OH)

Άσκηση Νο 14 (2023-2024)

37 g C4H9OH (A) θερμαίνονται παρουσία Η2SO4 στους 170 οC  και παράγεται μίγμα αέριων υδρογονανθράκων Β και Γ με περιεκτικότητα 1,25% v/v  σε Γ.

Με επίδραση περίσσειας HCl στο μίγμα των Β και Γ παράγεται η οργανική ένωση Δ που έχει μάζα ίση με τη μάζα της Α.

α) Να βρεθούν οι Σ.Τ των Α, Β, Γ και Δ.

β) Από την αρχική ποσότητα της Α ποιο ποσοστό μετατράπηκε στη Β και ποιο στη Γ;

γ) Από την ποσότητα της Α που αφυδατώθηκε ποιο ποσοστό μετατράπηκε στη Β και ποιο στη Γ;

δ) Να γραφεί η συνολική χημική εξίσωση της αντίδρασης αφυδάτωσης της Α.

ε) Η ποσότητα της Α που περίσσεψε καίγεται πλήρως με τον απαιτούμενο όγκο αέρα (20% v/v O2 – 80% v/v Ν2).  

Nα βρεθεί ο όγκος των καυσαερίων σε STP.

(Aπ: α) Α: 2-βουτανόλη,  β) 79 %, 1 %,  γ) 98,75%,  1,25 %

δ) 80Α → 79Β + Γ + 80Η2Ο,  ε) 73,92 L)

Άσκηση Νο 26 (2022-2023)

 22,4 g ενός αλκενίου Α αντιδρούν μερικώς με νερό και η ένωση Β που προκύπτει χωρίζεται σε 2 μέρη. Στο 1ο μέρος, η ποσότητα της Β οξειδώνεται και η Γ που παράγεται διαλύεται στο νερό οπότε προκύπτει διάλυμα όγκου 2L με pH=3. 

Στο 2ο μέρος η ποσότητα της Β θερμαίνεται παρουσία Cu και στην ένωση Δ που παράγεται προσθέτουμε HCN και υδρολύουμε το προϊόν, οπότε προκύπτει η ένωση Ε . Η ένωση Ε ογκομετρείται με πρότυπο διάλυμα KMnO4 0,5M παρουσία Η2SO4. Για το ισοδύναμο σημείο της ογκομέτρησης απαιτούνται        240 mL του πρότυπου διαλύματος. 

α) Να βρεθούν οι Σ.Τ. των ενώσεων Α, Β, Γ, Δ, Ε και η απόδοση της αντίδρασης μετατροπής του Α σε Β. Εκτός από τη μετατροπή Α → Β όλες οι υπόλοιπες χημικές αντιδράσεις είναι μονόδρομες και ποσοτικές. 

Για την ένωση  Γ: Κa=10-5.  

β) Με επίδραση Cl2 στην Α παράγεται η Ζ και στη συνέχεια με περίσσεια υδατικού  διαλύματος NaOH στη Ζ παράγεται η Θ η οποία με όξινο (H2SO4) διάλυμα Κ2Cr2O7  δίνει τη Ι που  μπορεί να αντιδράσει  με φελίγγειο υγρό αλλά και με Na2CO3. 

Nα βρεθούν οι Σ.Τ. των ενώσεων Ζ, Θ και Ι  και να γράψετε την αντίδραση επίδρασης περίσσειας  όξινου (Η2SO4) διαλύματος KMnO4  στην ένωση Θ.

Αr: C=12, H=1. (Aπ: 62,5 %)

Άσκηση Νο 25 (2022-2023)

α) Κατά τον πολυμερισμό του 1,3-βουταδιένιου παράγεται πολυμερές με Μr=135.000.  Να ονομαστεί το πολυμερές που παράχθηκε και να γραφεί η αντίδραση πολυμερισμού που έγινε.

β) Κατά τον πολυμερισμό του 1,3-πενταδιένιου παράγονται 0,001 mol πολυμερούς τα οποία για την πλήρη υδρογόνωσή τους απαιτούν 4 g Η2. Να βρεθεί ο Σ.Τ. του πολυμερούς και ο αριθμός των μορίων του μονομερούς από το οποίο αποτελείται το μόριο του πολυμερούς.

γ) 104 tn  στυρολίου (CH2=CH-C6H5) πολυμερίζονται με απόδοση 80% και παράγονται 200 mol πολυστυρόλιου. Να γραφεί η αντίδραση πολυμερισμού που έγινε.

δ) 5,6 kg 2-βουτένιου πολυμερίζονται πλήρως. Να βρεθεί η μάζα και ο Σ.Τ. του πολυμερούς που παράγεται.

ε) 1,3-βουταδιένιου αντιδρά με ακρυλονιτρίλιο με αναλογία μορίων ν:μ οπότε προκύπτει το συμπολυμερές:

με Mr=26.600. Για την πλήρη υδρογόνωση 0,01 mol του συμπολυμερούς απαιτούνται 18 g H2. Nα βρεθούν οι τιμές των ν και μ.  

στ) Ένα διάλυμα ακεταλδεύδης έχει ωσμωτική πίεση 12,3 atm στους 27οC. Σε κατάλληλες συνθήκες η ακεταλδεύδη πολυμερίζεται πλήρως και προκύπτει το πολυμερές:

Αν το διάλυμα του πολυμερούς έχει ωσμωτική πίεση 3,075 atm στους 27οC να βρεθεί ο Μ.Τ. του πολυμερούς. Ο όγκος του διαλύματος παραμένει σταθερός.

(Απ:  α) ν=2.500,  β) ν=2.000,  γ) ν=4.000, δ) 5,6 kg,  ε) ν=100  μ=400              στ) C8H16O4 )

Άσκηση Νο 24 (2022-2023)

54,5 g αιθυλοβρωμίδιου αντιδρούν με διάλυμα  ΝaOH και παράγονται οι οργανικές ενώσεις Α και Β.

Η ποσότητα της ένωσης Β μπορεί να αποχρωματίσει μέχρι και 2 L διαλύματος Br₂/CCl₄ συγκέντρωσης  0,23Μ ενώ από την επίδραση SOCl₂ στην ένωση Α σχηματίζεται μίγμα ανόργανων αερίων που διαλύεται στο νερό και ογκομετρείται με πρότυπο διάλυμα KOH. Για το ισοδύναμο σημείο της ογκομέτρησης απαιτήθηκαν  100 mL υδατικού διαλύματος ΚΟΗ 0,6Μ.

α) Να βρεθεί το ποσοστό της αρχικής ποσότητας του αιθυλοβρωμίδιου που μετατράπηκε σε ένωση Α και το ποσοστό που μετατράπηκε σε ένωση Β.

β) Το διάλυμα NaOH ήταν αλκοολικό ή υδατικό;

γ) Να γραφεί η συνολική χημική εξίσωση που περιγράφει τα παραπάνω πειραματικά δεδομένα.

δ) Πόσα g αιθυλοβρωμίδιου περίσσεψαν;

Ar: C=12, H=1, Br=80.

(Απ: α) 92 % σε Β  και 4 % σε Α,  

β) αλκοολικό,

γ) 24CH₃CH₂Br + 24NaOH→ 23 Β + Α + 24NaBr + 23H₂O  

δ) 2,18 g )

Ασκηση Νο 15 (2021-2022)

5 mol προπίνιου αντιδρούν πλήρως με Η2Ο  παρουσία Η2SO4, Hg και ΗgSO4  και παράγεται μείγμα των οργανικών ενώσεων Α και Β με αναλογία mol 99:1 αντίστοιχα.

α) Να βρεθούν οι Σ.Τ. των Α και Β.

β) Στο μείγμα των Α και Β προσθέτουμε 996 g CH3MgI και στη συνέχεια περίσσεια νερού οπότε παράγεται μείγμα οργανικών ενώσεων (Μ).

Να βρεθούν οι Σ.Τ. των οργανικών ενώσεων που αποτελούν το μείγμα Μ και οι ποσότητές τους σε mol.

(Απ: β) 4,95 mol μεθυλο-2-προπανόλη, 

0,05 mol 2-βουτανόλη, 1 mol μεθάνιο)                                                                                                                                 

 

Άσκηση Νο 14 (2021-2022)

0,1 mol αλκενίου Α αντιδρούν πλήρως με Η2Ο/Η+ και παράγονται 0,44 g ένωσης Β και m g ένωσης Γ. 

Όλη   η    ποσότητα  της ένωσης  Β αντιδρά πλήρως με διάλυμα  Ι2/ΝaOH και σχηματίζει 1,97 g κίτρινου ιζήματος. 

Aν ο Σ.Τ. της Α έχει διακλαδισμένη ανθρακική αλυσίδα να βρεθούν οι Σ.Τ. των Α, Β, Γ  και η τιμή του m.    

Ar: C=12, H=1, O=16, I=127

[Aπ: A: C5H10, (3 ισομερή εκ των οποίων τα 2 απορρίπτονται  m=8,36 g]

                                           

Γ΄ Λυκείου: Θεωρία &Ασκήσεις Χημείας Νο 16

1

5,6 L αλκενίου Α, μετρημένα σε STP, αντιδρούν με νερό και παράγεται η οργανική ένωση Β. Κατά την επίδραση όξινου διαλύματος KMnO₄ στη Β, παράγεται οργανική ένωση Γ η οποία με επίδραση Na₂CO₃ δίνει 2,24 L αερίου CO₂ μετρημένα σε STP. Nα βρεθούν οι Σ.Τ. των Α, Β και Γ καθώς και η απόδοση για τη σειρά των αντιδράσεων μετατροπής της ένωσης Α σε CO₂. (Aπ: 80 %)

2

0,1 mol του υδροξυοξέος C₃H₆O₃ (Α) οξειδώνονται με όξινο διάλυμα KMnO₄ και προκύπτει η οργανική ένωση Β. Για την πλήρη εξουδετέρωση της Β απαιτούνται 8 g ΝaOH.

α) Ποιος ο Σ.Τ. της ένωσης Α;β) Αν η ποσότητα της ένωσης Β διαλυθεί στο νερό προκύπτει διάλυμα όγκου 1L. Να βρεθεί το pH του διαλύματος και οι βαθμοί ιοντισμού του Β στα δύο στάδια ιοντισμού.

Για το Β: Κa1=10^-5, Ka2=10^-8

(Απ: α) 3-υδροξυ-προπανικό οξύ,β) pH=3, α1=10^-2, α2=10^-5)

3

2,6 g αλκινίου Α αντιδρά πλήρως με Na, παράγεται η ένωση Β και ελευθερώνονται 2,24 L αερίου σε STP.  

α) Να βρεθούν οι Σ.Τ. των Α και Β.

β) Η ποσότητα της ένωσης Β που παράχθηκε παραπάνω αναμιγνύεται με 0,15 mol CH₃Br. Να βρείτε το σύσταση του οργανικού προϊόντος σε mol.

γ) Ίση ποσότητα της Β με αυτή που παράχθηκε παραπάνω αντιδρά με περίσσεια νερού και προκύπτει διάλυμα όγκο 2 L. Να βρεθεί το pH του διαλύματος.Κ_w=10^-14

(Απ: α)ν=2, β) 0,05 mol – 0,05 mol,γ) pH=13)

Γ΄ Λυκείου: Επανάληψη (ασκήσεις-θεωρία): Νο13

Ισομοριακό  αέριο μείγμα αλκενίου (Α), αλκινίου (Β) και CH4  χωρίζεται σε 2 ίσα μέρη.

Το 1ο μέρος διοχετεύεται σε δοχείο που περιέχει περίσσεια διαλύματος CuCl/NH3.

Μετά τη διαβίβαση  του αερίου στο δοχείο το διάλυμα παρουσιάζει αύξηση μάζας ίση με 5,2 g, ενώ καταβυθίζονται  30,2 g ιζήματος.

Το αέριο που εξέρχεται από το διάλυμα CuCl/NH3 διοχετεύεται σε 100 mL διαλύματος Br2/CCl4  1M οπότε το διάλυμα παρουσιάζει αύξηση μάζας ίση με 2,8 g.

α) Να βρείτε τους Σ.Τ. των Α και Β.

β) Θα αποχρωματιστεί το διάλυμα Br2/CCl4;

γ) Ποιος όγκος αερίου (σε STP) εξέρχεται από το διάλυμα Βr2;

δ) Το 2ο μέρος θερμαίνεται με  5,6 L αέριου Η2 (STP) παρουσία Ni. To προϊόν της υδρογόνωσης μπορεί να αποχρωματίσει το πολύ 350 mL διαλύματος Br2/CCl4.

Nα βρεθεί η % w/v περιεκετικότητα του διαλύματος Βr2/CCl4.

Ar: C=12, H=1, Cu=63,5, Br=80

(Aπ: β) ναι, γ) 6,72 L, δ) 16 % w/v)

Γ΄ Λυκείου: Επανάληψη (ασκήσεις-θεωρία): Νο11

Μία κορεσμένη μονοσθενής αλκοόλη Α αντιδρά με I2  και ΝaOH οπότε παράγεται κίτρινο ίζημα και 2,4 g της οργανικής ένωσης Β. Όλη η ποσότητα της Β διαλύεται στο νερό και προκύπτει διάλυμα (Χ)  όγκου 250 mL με pH=9. Σε 125 mL του διαλύματος (Χ) προσθέτουμε (χωρίς μεταβολή του όγκου του διαλύματος) την απαιτούμενη ποσότητα  HCl που χρειάζεται για να αντιδράσει όλη η ποσότητα της Β, οπότε προκύπτει διάλυμα με pH=3. 

Να βρεθούν οι Σ.Τ. των Α και Β.    Ar: C=12, H=1, O=16, Na=23.

 Για το νερό στους 25οC: Κw=10-14.

(Aπ: Α: 2-βουτανόλη)

Γ΄Λυκείου: Επανάληψη (ασκήσεις-θεωρία): Νο10

                                                    

7,8 g ισομοριακού μείγματος των ενώσεων CvH2v+2O (A) και  CkH2k+2O (B)  με  v<k, χωρίζονται σε δύο ίσα μέρη.
Το 1ο μέρος με πλήρη οξείδωση δίνει 1,12L αερίου (σε STP) που θολώνει το ασβεστόνερο.
Με επίδραση περίσσειας μεταλλικού Νa στο 2ο μέρος ελευθερώνονται 0,56 L αερίου (σε STP).
α) Να βρεθούν οι Σ.Τ. των Α και Β και η σύσταση του μείγματος σε mol.
β) Σε 1,6 g της Α προσθέτουμε  2,3 g  Νa και στη συνέχεια με την προσθήκη περίσσειας νερού παρασκευάζουμε 100 mL διαλύματος Χ. Να βρεθεί το pH του διαλύματος Χ στους 25οC.
Αr:  C=12, H=1, O=16, Νa=23   Kw=10-14.
(Aπ: α) 0,1 mol A -0,1 mol B,  β) pH=14)

Γ΄Λυκείου: Επανάληψη (ασκήσεις-θεωρία): Νο9

46,25 g C₄H₉Cl  (A) θερμαίνονται με αλκοολικό διάλυμα NaOH και μετατρέπονται μερικώς σε μείγμα αλκενίων Β και Γ, το οποίο με θέρμανση με περίσσεια Η₂ παρουσία Νi, μετατρέπεται εξ’ ολοκλήρου σε 23,2 g ένωσης Δ. Αν n_B=99n_Γ να βρεθούν:

α) Οι Σ.Τ. των Α, Β, Γ και Δ.

β) το ποσοστό μετατροπής της Α σε Β, το ποσοστό μετατροπής της Α σε Γ και το συνολικό ποσοστό μετατροπής της Α σε αλκένια.

γ) Η μάζα της Α που παρέμεινε χωρίς να αντιδράσει.

Αr:   C=12, H=1, Cl=35,5

(Aπ:  β) 79,2 % προς Β  και 0,8 % προς Γ -  80 %,  γ) 9,25 g)

ΥΓ:  Η άσκηση αφιερώνεται στο μεγάλο Δάσκαλο της Χημείας που αγωνίστηκε για τη Χημεία στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση όσο κανείς άλλος:  Τον Παύλο Μπασδάρα

Καλό ταξίδι Παύλο...

Γ΄ Λυκείου: Επανάληψη (ασκήσεις-θεωρία) Νο 13

Κατά την επίδραση νερού παρουσία Ηg-HgSO₄-H₂SO₄ στο προπίνιο, παράγεται ομογενές μείγμα οργανικών ενώσεωv Α (κύριο προϊόν) και Β.

To μείγμα χωρίζεται σε δύο ίσα μέρη.

Το 1^ο μέρος αντιδρά με Ι₂ και ΝαΟΗ και το οργανικό άλας Γ που προκύπτει διαλύεται σε νερό και προκύπτουν 360 mL διαλύματος με pH=9,5.

Το 2^ο μέρος αντιδρά με φελίγγειο υγρό και παράγονται 0,02 mol ιζήματος.

α) Να βρεθούν οι Σ.Τ. των Α, Β και Γ και το ποσοστό μετατροπής του προπινίου σε κύριο προϊόν.

β) Μία ποσότητα της  Β πολυμερίζεται σε ποσοστό 80 % και αποκαθίσται ισορροπία στην οποία τα συστατικά της έχουν ισομοριακές ποσότητες.

Να βρεθεί ο αριθμός των μορίων της Β που πολυμερίστηκαν και να γραφεί η αντίδραση πολυμερισμού που έγινε.

Για το ανιόν του Γ: Κ_b=2×10^-9, για το Η₂Ο:Κ_w=10^-14.

(Απ: α) 90%, β) ν=4)

Γ΄ Λυκείου: Επανάληψη (ασκήσεις-θεωρία) Νο 9

                               

                                    
Ένα ισομοριακό μείγμα έχει μάζα  23,4 g και αποτελείται από τις ενώσεις:  CνH2ν+2O (A) και  CκΗ2κ+2Ο (Β)     όπου     v>κ. 
To μείγμα χωρίζεται σε δύο μέρη. 
• Το πρώτο μέρος  ζυγίζει 15,6 g και αν οξειδωθεί πλήρως με όξινο διάλυμα KMnO4 προκύπτει αέριο CO2.  
• Το δεύτερο μέρος αντιδρά με περίσσεια Na και ελευθερώνονται 1,12 L αέριου Η2 (σε STP).  
Να βρεθούν οι Σ.Τ. των Α και Β και οι μάζες τους στο αρχικό μείγμα. 
Ar: C=12, H=1, O=16
(Απ: 13,8 g A - 9,6 g B)

Γ΄ Λυκείου: Επανάληψη (ασκήσεις-θεωρία) Νο 8

                                   
Δίνεται το υδροξυοξύ C3H6(OH)COOH (Α).

Να βρεθεί ο Σ.Τ. της  (Α) αν:

α) Μπορεί να παρασκευασθεί με κυανυδρινική σύνθεση και δεν αποχρωματίζει το όξινο διάλυμα KMnO4.

β) Δεν μπορεί να παρασκευασθεί με  κυανυδρινική σύνθεση, έχει ευθύγραμμη ανθρακική αλυσίδα και ποσότητα της Α ίση με 0,25 mol αποχρωματίζει το πολύ 200 mL όξινου διαλύματος ΚΜnO4 1M.

Γ΄ Λυκείου: Επανάληψη (ασκήσεις-θεωρία) Νο 7

                                          
Μία δύσκολη  άσκηση η οποία  δεν αντιπροσωπεύει το βαθμό δυσκολίας των Πανελλαδικών.
Οπότε μόνο γι' αυτούς που βαρέθηκαν τα ίδια και τα ίδια...

Aπάντηση: ΕΔΩ