Παρασκευή 31 Μαΐου 2013

"Φωτογραφίες" μορίων πριν και μετά την αντίδραση


Για πρώτη φορά οι επιστήμονες κατόρθωσαν να φωτογραφίσουν τα μόρια μιας χημικής ουσίας ακριβώς προτού αυτά αντιδράσουν μεταξύ τους καθώς και αμέσως μετά την αντίδραση. Το «στιγμιότυπο», το οποίο όπως αναφέρεται στο σχετικό δελτίο Τύπου, αποτελεί «το όνειρο κάθε χημικού», επετεύχθη χάρη σε μια νέα τεχνική που ανέπτυξαν χημικοί και φυσικοί του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ.
Χρησιμοποιώντας ένα εξελιγμένο μικροσκόπιο ατομικής δύναμης (Non-contact atomic force microscope, εν συντομία nc-AFM) οι ερευνητές κατόρθωσαν να «συλλάβουν» κάθε άτομο ξεχωριστά καθώς και τους δεσμούς που σχηματίζονται μεταξύ των ατόμων, απεικονίζοντας ευκρινώς πώς αλλάζει η δομή ενός μορίου κατά της διάρκεια μιας χημικής αντίδρασης. Μέχρι τώρα οι επιστήμονες μπορούσαν να εξαγάγουν πληροφορίες αυτού του είδους μόνο μέσω της φασματοσκοπικής ανάλυσης – ποτέ κάποιος δεν τις είχε αποτυπώσει άμεσα «εν δράσει».
Επάνω οι φωτογραφίες μιας αντίδρασης με ένα μικρoσκόπιο ρεύματος σήραγγας ακίδας (STM), στο κέντρο οι νέες φωτογραφίες με το μικροσκόπιο ατομικής δύναμης nc-AFM και κάτω κλασικά διαγράμματα μοριακής δομής (Πηγή Felix Fischer and Michael CrommieUC Berkley).

Ένα όνειρο βγαίνει αληθινό «Αν και χειρίζομαι αυτές τις αντιδράσεις σε καθημερινή βάση, το γεγονός ότι μπορώ πραγματικά να δω αυτές τις εικόνες με αφήνει άναυδο» σχολίασε ο Φίλιξ Φίσερ, επίκουρος καθηγητής Χημείας στο πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ. «Αυτό ήταν κάτι που οι δάσκαλοί μου έλεγαν ότι δυστυχώς δεν θα μπορέσουμε να δούμε ποτέ, και να που τώρα το βλέπουμε».


Η δυνατότητα απεικόνισης μοριακών αντιδράσεων κατ’ αυτόν τον τρόπο πέραν της «εκπλήρωσης ενός ονείρου» θα βοηθήσει ιδιαίτερα όχι μόνο τους φοιτητές Χημείας αλλά και τους ερευνητές που προσπαθούν να αναπτύξουν νέες δομές και υλικά – όπως π.χ. οι νανοδομές από γραφένιο.
«Το μικροσκόπιο ατομικής δύναμης μας δίνει νέες πληροφορίες σχετικά με τον χημικό δεσμό, κάτι το οποίο είναι απίστευτα χρήσιμο για την κατανόηση του πώς οι διάφορες μοριακές δομές συνδέονται μεταξύ τους και πώς εμείς μπορούμε να τις μετατρέψουμε από ένα σχήμα σε ένα άλλο» εξήγησε ο έτερος επικεφαλής της μελέτης, Μάικλ Κρόμι, καθηγητής Χημείας στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ. «Αυτό θα μας βοηθήσει να δημιουργήσουμε νέες νανοδομές, όπως δίκτυα ατόμων με δεσμούς μεταξύ τους τα οποία θα έχουν συγκεκριμένο σχήμα και δομή ώστε να χρησιμοποιηθούν σε ηλεκτρονικές συσκευές. Ανοίγει τον δρόμο προς τα εμπρός».

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Science».
Πηγή: Βήμα

Διευκρίνηση για το Δ3 στα θέματα Χημείας στις Πανελλαδικές 2013

Γιατί σε διάλυμα ΗCl-CH3COOH όταν προσθέτω ΝaOH πρέπει να γράψω πρώτα την αντίδραση με το HCl;
Στο διάλυμα συμβαίνουν ιοντικές αντιδράσεις, οι οποίες είναι ταχύτατες. 
Επομένως, η τελική κατάσταση είναι θερμοδυναμικώς και όχι κινητικώς ελεγχόμενη. Αυτό σημαίνει ότι ο βαθμός προόδου κάθε αντίδρασης εξαρτάται από την σταθερά ισορροπίας της. Η αντίδραση H3O+ + OH- -> 2H2O έχει σταθερά 10^14 ενώ η CH3COOH + OH- -> CH3COO- + H2O έχει σταθερά 10^9 δηλαδή 10.0000 φορές μικρότερη. 
Με βάση αυτό και οι δύο αντιδράσεις είναι ποσοτικές (πολύ μεγάλες σταθερές) αλλά βαθμός προόδου της πρώτης είναι πολύ μεγαλύτερος από αυτόν της δεύτερης (~100000 φορές με ίδιες αρχικές συγκεντρώσεις).  

Σημ: α) Αν ο μαθητής έγραφε πρώτα την αντίδραση με το CH3COOH  θα πρέπει να γράψει και την αντίδραση του HCl που περίσσεψε με το CH3COONa που παράχθηκε και βγαίνει το ίδιο.
β) Άλλη λύση:
Εστω x mol NaOH αντεδρασαν με το CH3COOH και y mol NaOH με το HCl (x+y=0.15)
Τότε έχουμε τελικά: CH3COOH 0,1-x , CH3COONa x, HCl 0,1-y , NaCl y  mol
νεα αντιδραση:
              CH3COONa   +   HCl   ->  CH3COOH   +  NaCl
αρχ               x                   0,1-y             (0,1-x)          ( y )
αντ/παρ       0,1-y          0,1-y               0,1-y            0,1-y           [ισχυει 0,1-y<x]
τελ          x-(0,1-y)           -               0,1-x+0,1-y       0,1   mol      (με x+y=0,15]
      ή           0,05               -                    0,05              0,1  mol

Δείτε την άποψη επί του θέματος της Ένωσης Ελλήνων Χημικών εδώ , το δελτίο τύπου για τα θέματα εδώ και τις προτεινόμενες λύσεις εδώ
 

Τετάρτη 29 Μαΐου 2013

Απαντήσεις Χημεία Θετικής Κατεύθυνσης 2013

Πατήστε στην εικόνα για μεγένθυση

Πατήστε στην εικόνα για μεγένθυση
Πατήστε στην εικόνα για μεγένθυση
ΣΧΟΛΙΟ:  Τα σημερινά θέματα Χημείας  είναι θέματα καταρχήν απαιτητικά και για καλά διαβασμένους μαθητές. Από την άλλη είναι θέματα που διδάχθηκαν και δεν αιφνιδίασαν με κάποια απίθανη πρωτοτυπία. Έπρεπε ο μαθητής να κάνει καλή χρήση του χρόνου του γιατί το 3ωρο ίσως σε μερικούς να μην αρκούσε, αφού φθάνοντας στο Δ4 διαπίστωνε ότι ήθελε αρκετό χρόνο για να απαντηθεί. Το Α5 και Β1ε μας ξαναθύμησε ότι η Χημεία δεν είναι μόνο αντιδράσεις και ασκήσεις αλλά θέλει και καλή γνώση της θεωρίας...
                                                     ΚΑΛΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ!!!

Οι εκφωνήσεις των θεμάτων εδώ
Δείτε και τις απαντήσεις που προτείνει η Ο.Ε.Φ.Ε εδώ
 
                                           

Δευτέρα 27 Μαΐου 2013

Καλή επιτυχία στη Χημεία για όλους τους μαθητές της Θετικής

Παιδιά την Τετάρτη στη Χημεία πάμε με τσαμπουκά!!!
Ψηλά ο πήχης φέτος στην Πανελλαδικές αλλά για τέτοιες εξετάσεις προετοιμαστήκαμε όλη τη χρόνια! Δε μας αιφνιδιάσανε. Μη φοβάστε λοιπόν τίποτα! 
Καλή επιτυχία σε όλους που θα διαγωνισθούν την Τετάρτη στη Χημεία Θετικής Κατεύθυνσης.

Παρασκευή 24 Μαΐου 2013

Θέματα-Απαντήσεις Χημείας-Βιοχημείας 2013 (Τεχνολογικής Κατεύθυνσης)


Χημεία-Βιοχημεία 2013 (Τεχνολογικής Κατεύθυνσης) εδώ.
Χημεία-Βιοχημεία 2013 (Τεχνολογικής Κατεύθυνσης)-ΕΣΠΕΡΙΝΑ εδώ
Απαντήσεις εδώ

ΣΧΟΛΙΟ 1:



Δεν αναφέρει αν τα δύο διαλύματα έχουν την ίδια θερμοκρασία !!!  οπότε μόνο τότε η πρόταση είναι ΣΩΣΤΗ.
Ο καλός μαθητής που έμαθε να τα ψάχνει και απαντήσει ότι η πρόταση είναι ΛΑΘΟΣ θα τιμωρηθεί;
ΔΕΝ ΕΝΝΟΕΙΤΑΙ ΤΙΠΟΤΑ ΚΥΡΙΟΙ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ειδικά σε προτάσεις Σωστό-Λάθος....
Προσέξτε λοιπόν γιατί ακολουθεί και η Θετική Κατεύθυνση κι εκεί να ξέρετε τα ψάχνουν πιο πολύ...

ΣΧΟΛΙΟ 2:
 
Εντάξει Α(προχοίδα) αλλά το Β (κωνική φιάλη) είναι τραβηγμένο. Πάλι καλά που δε ρώτησαν πώς ονομάζεται το στήριγμα που συγκρατεί την προχοίδα....

Κυριακή 12 Μαΐου 2013

Χωρίς σχόλια


Γ΄ Λυκείου: Σχήματα ή "δέντρα" περιγραφικά (με λόγια)

Στις Πανελλαδικές καθώς και στις Επαναληπτικές του 2012 αντί για τα καθιερωμένα σχήματα μέχρι τότε, δόθηκαν σχήματα περιγραφικά δηλ. με λόγια.
Προπόνηση για φέτος:
ΑΣΚΗΣΗ 1:
Αλκένιο (Α) αντιδρά με νερό σε όξινο περιβάλλον και δίνει την ένωση Β. Με επίδραση Cl2 και NaOH στην Β παράγεται το οργανικό άλας Γ το οποίο με CH3CH2Cl δίνει την οργανική ένωση Δ. Με υδρόλυση της Δ σε όξινο περιβάλλον παράγονται οι οργανικές ενώσεις Ε και Β.  
Να βρεθούν οι Σ.Τ. των οργανικών ενώσεων Α, Β, Γ, Δ, Ε. 
ΑΣΚΗΣΗ 2:
Kορεσμένη μονοσθενής αλκοόλη Α οξειδώνεται και προκύπτει η ένωση Β. Με επίδραση NaOH στη Β προκύπτει η Γ ενώ με επίδραση SOCl2 στην Α προκύπτει η Δ. Οι ενώσεις Γ και Δ αντιδρούν μεταξύ τους και προκύπτει η ένωση Ε που περιέχει 40 % w/w C.   Να βρεθούν οι Σ.Τ. των oργανικών ενώσεων Α, Β, Γ, Δ και Ε.
Για περισσότερες ασκήσεις κατεβάστε το αρχείο εδώ                                              

Δευτέρα 6 Μαΐου 2013

Γ΄ Γυμνασίου: Επανάληψη (σταυρόλεξο)

Μπορείτε εδώ να λύσετε on-line (πατήστε Solve Online) ένα σταυρόλεξο από την ύλη της Χημείας Γ΄ Γυμνασίου. Με το printable PDF το κατεβάζετε σαν αρχείο pdf το τυπώνετε και το λύνετε.


             

On line διαγωνίσματα Χημείας


Για XHMEIA Α΄ Λυκείου πατήστε εδώ

Για ΧΗΜΕΙΑ Β΄ Λυκείου Κατεύθυνση πατήστε εδώ

Για ΧΗΜΕΙΑ Γ΄ Λυκείου πατήστε εδώ

Παρασκευή 3 Μαΐου 2013

Καλή Ανάσταση...

Οι συνέπειες του χρώματος



Τα πολύχρωμα πασχαλινά αβγά μπορεί να δίνουν άλλο «χρώμα» στο Πάσχα και οι διάφορες επεξεργασμένες τροφές που έχουν πιο έντονα χρώματα από τις καθιερωμένες να κάνουν πιο… διασκεδαστική τη διατροφή μας. Τι συμβαίνει, όμως, με τις τεχνητές χρωστικές ουσίες που περιέχουν και πόσο βλαβερές μπορεί να είναι;

Οι χρωστικές ουσίες των τροφίμων αποτελούν ένα συστατικό, το οποίο προστίθεται σε αυτά είτε για να τονώσει το ήδη υπάρχον χρώμα τους, είτε για να τους προσθέσει καινούργιο και συναντώνται κυρίως σε επεξεργασμένες τροφές. Ο λόγος; Χωρίς αυτές το φαγητό θα είχε μια «ψυχρή» όψη που θα ήταν στα περισσότερα τρόφιμα η ίδια και πολλά από αυτά ίσως να μην μας έκαναν αίσθηση να τα φάμε.

Αυτή η τακτική φυσικά δεν είναι καινούργια, αφού χρησιμοποιείται για αισθητική ευχαρίστηση στο φαγητό εδώ και αιώνες, με τη διαφορά, όμως, ότι παλιότερα οι χρωστικές που χρησιμοποιούνταν ήταν κυρίως φυσικές –π.χ. για να πάρει κάποιος κόκκινο χρώμα, χρησιμοποιούσε χυμό από παντζάρι- ενώ σήμερα, οι χρωστικές είναι κυρίως τεχνητές.
Οι σημερινές τεχνητές χρωστικές προέρχονται κυρίως από χημικά και βαφές και παρ’ όλο που μπορεί να κάνουν τις τροφές να φαίνονται πιο λαχταριστές, είναι εύκολες να κατασκευαστούν με χαμηλότερο κόστος και έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής, από την άλλη μπορούν να κάνουν κακό στην υγεία μακροπρόθεσμα.
Τι μπορεί να προκαλέσει η κατανάλωση τέτοιων τροφών;
Η συνεχής κατανάλωση τέτοιων τροφών που περιέχουν ιδιαιτέρως τοξικά χρώματα, μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες σοβαρές διαταραχές όπως:
-Διάφορους τύπους καρκίνου: Η χρωστική Blue 1 είναι μια χρωστική που χρησιμοποιείται συνήθως στα παγωτά, τα γλυκά, τα ποτά και τις διάφορες λιχουδιές που βρίσκουμε σε αρτοποιεία. Γενικότερα, θεωρείται χαμηλού κινδύνου, αλλά στο πλαίσιο μιας μελέτης αποδείχτηκε ότι συνδέεται με την εμφάνιση καρκίνου σε ποντίκια, ενώ μια διαφορετική μελέτη έφερε στο φως αρκετές αποδείξεις ότι η χρωστική    Blue 2 που βρίσκεται σε τροφές, ηδύποτα και γλυκά προκαλεί καρκίνο στον εγκέφαλο των ποντικών.
-Υπερδραστηριότητα: Η χρωστική Red 40, που βρίσκεται σε κοινές βαφές και χρησιμοποιείται κυρίως σε σνακ όπως πατατάκια και άλλες τραγανιστές τροφές, έχει βρεθεί ότι προκαλεί υπερδραστηριότητα και ευερεθιστότητα σε παιδιά. Ένα κοινό σύμπτωμα που εμφανίζεται στα περισσότερα παιδιά που είναι ευαίσθητα στην Red 40 είναι ο έντονος θυμός, οι νευρικές κινήσεις, η επιθετικότητα, η αδυναμία συγκέντρωσης και η νευρικότητα. Παρ’ όλο που οι προηγούμενες έρευνες δεν έδειξαν συσχετισμό ανάμεσα στις τεχνητές χρωστικές και στο Σύνδρομο Ελλειμματικής Προσοχής, οι νεότερες μελέτες αναφέρουν ότι τα συνθετικά συντηρητικά και οι τεχνητές χρωστικές επιδεινώνουν τα παραπάνω συμπτώματα.
-Παθήσεις των νεφρών: Η χρωστική Yellow 6 είναι μια από αυτές που χρησιμοποιούνται ευρέως, βρίσκεται στα λουκάνικα, τα γλυκά, τα αναψυκτικά και τα ποτά, τη ζελατίνη και τις διάφορες λιχουδιές που ψήνουμε στο φούρνο κι έχει βρεθεί ότι συνδέεται με την εμφάνιση όγκων στα νεφρά και τα επινεφρίδια και ότι περιέχει μικρές ποσότητες πολλών καρκινογόνων ουσιών.
-Ανδρική στειρότητα: Οι ουσίες Blue 1 και 2 έχουν συνδεθεί με περιπτώσεις ανδρικής στειρότητας σε έναν αρκετά μεγάλο αριθμό μελετών.
-Αποδυνάμωση του ανοσοποιητικού: Μελέτη που διεξάχθηκε στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια φανέρωσε ότι οι περισσότερες τεχνητές χρωστικές έχουν αρνητική επίδραση στο ανοσοποιητικό μας σύστημα, το οποίο μας προφυλάσσει από διάφορες ασθένειες, μολύνσεις και φλεγμονές. Η χρωστική καραμέλα που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη, η οποία προστίθεται συχνά σε αναψυκτικά, σάλτσες κ.ο.κ. βρέθηκε ότι έχει αυτή την επίδραση στο ανοσοποιητικό, αν και οι ποσότητες που χρησιμοποιήθηκαν στο πλαίσιο της μελέτης ήταν πολύ μεγαλύτερες από αυτές που χρησιμοποιούνται συνήθως στις τροφές.
-Άλλες επιπλοκές: Η χρωστική Yellow 5, που χρησιμοποιείται σε σνακ, δημητριακά, μαρμελάδες, γλυκά κ.λπ., μπορεί να δημιουργήσει αλλεργικές αντιδράσεις, άσθμα, ημικρανίες, θολή όραση, άγχος και προβλήματα συμπεριφοράς.
Πώς μπορείτε να αποφύγετε τους κινδύνους των τεχνητών χρωστικών;
Ενδεχομένως να νομίζετε πως όλες αυτές οι ουσίες σας περικυκλώνουν καθημερινά στη διατροφή σας και η αλήθεια είναι πως αυτό δεν διαφέρει πολύ από την πραγματικότητα, χωρίς, όμως, να σημαίνει ότι δεν μπορείτε να προφυλαχτείτε από αυτές. Οι παρακάτω συμβουλές θα σας βοηθήσουν:
-Δώστε στα παιδιά περισσότερες τροφές ολικής άλεσης και αποφύγετε ή περιορίστε την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών στο διατροφικό τους πρόγραμμα. Αν χρειαστεί δώστε τους τροφές που χρησιμοποιούν φυσικές χρωστικές.
-Διαβάστε τις ετικέτες προσεκτικά πριν αγοράσετε τα διάφορα προϊόντα και αν έχουν τεχνητά χρώματα, ειδικά Red 3, Red 40, Yellow 5, Yellow 6, Blue 1, Blue 2, Green 3 και Orange B, καλύτερα να τις αποφύγετε. Μερικοί κατασκευαστές χρησιμοποιούν διάφορες περίεργες ονομασίες όπως Allura Red AC αντί για Red 40, ερυθροσίνη αντί για Red 3, ταρτραζίνη αντί για Yellow 5 και ινδιγοτίνη αντί για Blue 2.
-Αποφύγετε ή περιορίστε τις τροφές των οποίων το χρώμα σας φαίνεται πολύ λαμπερό κι έντονο.
-Όταν ψωνίζετε φρούτα, λαχανικά ή ψάρι, επεξεργαστείτε πρώτα το προϊόν πριν το αγοράσετε και ψάξτε για σημάδια που μπορεί να αποδεικνύουν ότι η τροφή έχει εμπλουτιστεί με διάφορες τεχνητές ουσίες. Δεν είναι λίγοι οι έμποροι που προσθέτουν τεχνητές χρωστικές για να κάνουν το τρόφιμο να μοιάζει φρέσκο και πιο νόστιμο, γι’ αυτό γίνετε λίγο καχύποπτοι με τα φρούτα και τα λαχανικά που μοιάζουν πολύ χρωματιστά.
-Αποφύγετε να παίρνετε μαζί τα παιδιά για ψώνια στο σούπερ-μάρκετ, καθώς πάντα παρασύρονται από τα χρώματα και επιλέγουν τις «ζωντανές», αλλά επικίνδυνες τροφές.
-Γενικότερα, όσο μπορείτε αποφύγετε να αγοράζετε τροφές με τεχνητά χρώματα και έχετε υπόψη σας ότι όταν χρησιμοποιούνται τέτοιες χρωστικές, συνήθως ξεπερνούν τις επιτρεπτές ποσότητες, ενώ μελέτες παγκοσμίως έχουν δείξει ότι πολύ συχνά οι χρωστικές που χρησιμοποιούνται δεν είναι εγκεκριμένες.