ΑΣΚΗΣΗ Νο 14 (2020-2021)

Σε κενό δοχείο εισάγονται αρχικά ποσότητες  των  αερίων Α και Β, οι οποίες αντιδρούν σύμφωνα με τη χημική εξίσωση:  Α(g) + B(g) ⇌  Γ (g) η οποία είναι απλή και προς τις δύο κατευθύνσεις.

Τα διαγράμματα συγκέντρωσης-χρόνου για τα σώματα Α, Β και Γ δίνονται στο παρακάτω  διάγραμμα.

α) Ποιο από τα παρακάτω έχει συμβεί στιγμή t1 αν η θερμοκρασία είναι σταθερή;

i. μειώθηκε ο όγκος του δοχείου.

ii. αυξήθηκε ο όγκος του δοχείου.

iii. προστέθηκαν ποσότητες από τα Α, Β και Γ με V=στ.

β) Ποια σχέση συνδέει τις αντίθετες αντιδράσεις υ1 

(προς τα δεξιά) και υ2 (προς τα αριστερά) τη στιγμή t1; 

γ) Ποια είναι η τιμή του λόγου [Α].[Β]/[Γ] 

τη στιγμή t1; 

(Aπ: β) υ1=1,5υ2)  γ) 0,6 )  

Τι θα ισχύει για τις Πανελλαδικές από το 2022

 Στο προηγούμενο άρθρο μας είδαμε την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής που θα εφαρμοστεί από φέτος στις Πανελλαδικές Εξετάσεις. Οι μαθητές που φοιτούν φέτος στη Β Λυκείου θα έχουν και άλλες αλλαγές στις Πανελλαδικές Εξετάσεις του 2022.Η πρώτη σημαντική αλλαγή είναι ότι κάθε τμήμα ΑΕΙ θα μπορεί να ορίσει δικούς του συντελεστές βαρύτητας στα 4 εξεταζόμενα μαθήματα του Επιστημονικού Πεδίου του. Αυτό είναι ένα πρώτο καλό βήμα στην προσπάθεια να αποκτήσουν λόγο και τα Πανεπιστήμια στο προφίλ των φοιτητών που υποδέχονται. Βέβαια λείπει το σημαντικότερο: Να ορίζουν τα Πανεπιστήμια τα απαιτούμενα μαθήματα για την εισαγωγή των φοιτητών τους. Ας δούμε πώς λειτουργεί.

Κάθε τμήμα θα αποφασίζει ποιον συντελεστή θα θέσει σε κάθε μάθημα. Μόνος περιορισμός είναι να μην είναι μικρότερος του 20%. Αυτό σημαίνει ότι το 80% των μορίων θα εξάγεται από τα 4 μαθήματα ισότιμα. Το υπόλοιπο 20% θα καθορίζουν τα Πανεπιστήμια. Μέχρι τώρα αυτό το 20% καθοριζόταν από δύο μαθήματα σε κάθε πεδίο. Τώρα θα μπορεί να καθορίζεται, όπως θέλει το κάθε τμήμα.

Στον πίνακα 1 βλέπουμε δύο παραδείγματα: 

Το τμήμα Α επιλέγει συντελεστή 35% στα Μαθηματικά, ενώ το τμήμα Β στη Χημεία. Υπολογίζονται τα μόρια σύμφωνα με τους βαθμούς του υποψηφίου, που φαίνονται στη δεύτερη στήλη, και το συντελεστή του κάθε μαθήματος στις δύο περιπτώσεις. Βλέπουμε ότι ο υποψήφιος θα έχει διαφορετικά μόρια για την εισαγωγή του σε κάθε ένα από τα δύο τμήματα. Η διαφορά είναι 900 μόρια. Ένα τρίτο τμήμα θα μπορούσε να βάλει σε ένα μάθημα συντελεστή 40% και στα άλλα τρία μαθήματα συντελεστή 20%. Κάθε τμήμα παίρνει τη δική του απόφαση, συνεπώς κάθε υποψήφιος θα έχει διαφορετικά μόρια για κάθε τμήμα. Αυτό είναι το κόστος για να μπορούν να αποφασίζουν τα τμήματα και όχι το Υπουργείο Παιδείας ποιο είναι το πιο σημαντικό μάθημα.

Θα βελτιωθούν λίγο τα πράγματα ως προς το ένα από τα δύο προβλήματα που υπάρχουν στις Πανελλαδικές: Βέβαια είναι καλύτερο αυτό από το σύστημα που υπήρχε με τα δύο βασικά μαθήματα για όλα τα τμήματα του κάθε πεδίου. Είναι όμως πολύπλοκο. Θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά; Φυσικά. Θα μπορούσαν τα αντίστοιχα τμήματα, αυτά στα οποία δικαιούται μετεγγραφής ο φοιτητής, να ορίσουν κοινούς συντελεστές στα 4 μαθήματα. Έτσι θα είχαμε σε κάθε πεδίο περίπου 20 ομάδες σχολών και κάθε υποψήφιος θα είχε το πολύ 20 διαφορετικά μόρια για τις σχολές του πεδίου του. Τώρα μπορεί να έχει πάρα πολλές δεκάδες διαφορετικά μόρια, που ποιος ξέρει αν δεν τις μπερδέψει.

Έχει, όμως, και ένα άλλο καλό αυτό το σύστημα. Θα είναι αδύνατη η οποιαδήποτε εκτίμηση της διαμόρφωσης των βάσεων, με αποτέλεσμα να αλλάξει σιγά – σιγά η νοοτροπία αρκετών υποψηφίων, που βλέπουν τα μόριά τους και στοχεύουν στην πιο υψηλόβαθμη σχολή στην οποία μπορούν να εισαχθούν, άσχετα αν τους ενδιαφέρει ή όχι. Γιατί το σωστό Μηχανογραφικό συμπληρώνεται χωρίς να ξέρουμε τα μόριά μας και χωρίς τη ρύθμιση για το διπλό Μηχανογραφικό που θα δούμε.

Εδώ έρχεται η δεύτερη ρύθμιση του Υπουργείου Παιδείας το διπλό Μηχανογραφικό. Αυτό σε συνδυασμό με την πληθώρα διαφορετικών μορίων που θα έχει κάθε υποψήφιος φοβάμαι ότι θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα και θα οδηγήσει πολλούς υποψηφίους σε λάθος επιλογές, που θα πληρώσουν ακριβά.

Οι υποψήφιοι θα δηλώνουν τον Ιούλιο, αφού γνωρίζουν τους βαθμούς τους και την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής κάθε τμήματος στο Μηχανογραφικό τους τα τμήματα που επιθυμούν να εισαχθούν. Θα μπορούν, όμως, σ’ αυτό το Μηχανογραφικό να δηλώσουν ένα μικρό αριθμό τμημάτων, που δεν μπορεί να υπερβαίνει το 10% του αριθμού των τμημάτων που περιλαμβάνει το Πεδίο τους. Ο ακριβής αριθμός των τμημάτων που θα μπορούν να δηλώσουν δεν έχει οριστεί ακόμη. Ακόμη και αν επιτραπεί το μέγιστο οι επιλογές είναι πολύ λίγες. Στον πίνακα 2 βλέπουμε το μέγιστο αριθμό των τμημάτων που θα μπορούσε να δηλώσει κάποιος υποψήφιος, ανάλογα με το πεδίο του. Ο αριθμός είναι για τους περισσότερους υποψηφίους από 15 έως 17 τμήματα. Μόνο στο 2ο Πεδίο είναι 25, αλλά αυτό έχει λίγους υποψηφίους.

Εύκολα μπορούμε να φανταστούμε έναν υποψήφιο, που έχει 30 διαφορετικά μόρια, λόγω της πρώτης ρύθμισης, να έχει τη δυνατότητα να δηλώσει μόνο 15 τμήματα. Αφού δηλώσουν αυτά τα τμήματα θα ανακοινώνονται οι εισακτέοι περί τις αρχές Αυγούστου και μετά όσοι δεν πέρασαν θα μπορούν να δηλώσουν όσα τμήματα επιθυμούν, μόνο από τα τμήματα που έχουν ακόμη κενές θέσεις. Τα δεύτερα αποτελέσματα επιλογής θα βγαίνουν στα τέλη Αυγούστου, όπως μέχρι σήμερα. Το Υπουργείο Παιδείας διατείνεται ότι έτσι θα δηλώνουν οι υποψήφιοι τις σχολές που επιθυμούν. Φοβάμαι ότι κάνουν λάθος. Αν ήταν αυτός ο στόχος είναι πολύ απλό να συμπληρώνεται το Μηχανογραφικό το Μάρτιο, όπως γινόταν πριν το 2000, πριν τις εξετάσεις δηλαδή, ώστε να μη γνωρίζουν οι υποψήφιοι τους βαθμούς τους. Έτσι θα δήλωναν τις σχολές που πραγματικά επιθυμούν και τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να ανακοινώνονται στις αρχές Ιουλίου και να γλυτώνουν το διάστημα της αγωνίας του καλοκαιριού.

Ας πιάσουμε το θέμα από το τέλος. Κάποιοι θα εισάγονται στις αρχές Αυγούστου και κάποιοι στο τέλος Αυγούστου. Οι πρώτοι θα πιάνουν τα καλά σπίτια και οι άλλοι ό,τι θα έχει απομείνει. Η πίεση που θα νιώθουν οι υποψήφιοι να εισαχθούν στην πρώτη φάση θα είναι μεγάλη, όχι μόνο για τα σπίτια, αλλά και για να τελειώνει η αγωνία. Αυτό μπορεί να οδηγήσει αρκετούς σε λάθος επιλογές.

Το πρώτο Μηχανογραφικό θα δημιουργήσει πολλά διλήμματα τεχνικής φύσεως στους υποψηφίους. Όταν μπορείς να δηλώσεις το πολύ 15 τμήματα, μπορεί να επιλέξεις αυτό που πιστεύεις ότι είναι εφικτό και όχι αυτό που επιθυμείς. Το πώς θα σκεφθούν οι υποψήφιοι κανείς δεν το γνωρίζει και αυτός είναι ο σημαντικότερος παράγοντας που θα οδηγήσει το εγχείρημα σε αποτυχία.

Η επιτυχία σε μία σχολή μέχρι τώρα εξαρτάται από τις προσφερόμενες θέσεις, από τα μόρια που έχεις συγκεντρώσει και πόση ζήτηση έχει από τους άλλους υποψηφίους. Τώρα θα έχουμε νέες μεταβλητές στην εξίσωση του Μηχανογραφικού. Ας δούμε μερικά παραδείγματα. Αν εφαρμοζόταν το διπλό Μηχανογραφικό το 2020: Υποψήφιος συγκεντρώνει στο 3ο Πεδίο 17.400 μόρια και θέλει να σπουδάσει Ιατρική. Βλέπει ότι την προηγούμενη χρονιά η πιο χαμηλή βάση Ιατρικής ήταν στην Αλεξανδρούπολη με 18.123 μόρια. Σκέφτεται ότι δεν έχει πιθανότητες και δηλώνει άλλα τμήματα για να σιγουρέψει την εισαγωγή του. Η Ιατρική το 2020 είχε, τελικά, βάση 17.400 μόρια. Ο υποψήφιος είχε τα μόρια αλλά δεν εισήχθη γιατί δεν τη δήλωσε, λόγω του μικρού αριθμού των τμημάτων που μπορούσε να δηλώσει. Τι θα του πούμε αυτού του παιδιού; Έχασε το όνειρό του για τεχνικούς λόγους;

Άλλος υποψήφιος έχει 8.500 μόρια και ξεπερνά το σκόπελο της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής. Θέλει Παιδαγωγικά και Φιλολογίες κατά δεύτερο λόγο. Θα δηλώσει Παιδαγωγικά που έχουν χαμηλότερη βάση 10.900 ή Φιλολογία που έχει χαμηλότερη βάση 8.300; Αν δηλώσει Παιδαγωγικά και δεν τα δηλώσουν πολλοί μπορεί να πετύχει, ανέλπιστα. Αν δηλώσει φιλολογία μπορεί να το σιγουρέψει. Τι να κάνει; Τα Παιδαγωγικά είναι 9 τμήματα δασκάλων και 9 Νηπιαγωγών και τα τμήματα που δίνουν επαγγελματικά δικαιώματα φιλολόγου είναι πάνω από 20. Αυτά τα τεχνικής φύσεων διλήμματα είναι άδικο να τα βάζουμε στα παιδιά μας, χωρίς κανένα προφανές όφελος γι’ αυτά.

Το διπλό μηχανογραφικό θα χρειαστεί στρατηγική, πρόβλεψη του τι θα δηλώσουν οι άλλοι, εκτίμηση και τύχη. Θα είναι δηλαδή κάτι σαν το Πάμε Στοίχημα. Θα περνούν κάποιοι με λιγότερα μόρια και κάποιοι άλλοι με περισσότερα θα μένουν εκτός. Γιατί να το κάνουμε αυτό σε δεκαοχτάχρονα παιδιά;

Η προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας είναι να πριμοδοτήσει την επιθυμία έναντι της επίδοσης. Αυτό με τη λογική ότι όποιος το θέλει πιο πολύ θα γίνει καλύτερος και ας μην είναι τώρα τόσο καλός. Η λογική αυτή δεν είναι λάθος, ο τρόπος να επιτευχθεί αυτό, το διπλό Μηχανογραφικό δηλαδή, δεν είναι αυτός.

Η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής θα μπορούσε να αποφευχθεί με απλή μείωση του αριθμού των εισακτέων, οι συντελεστές ανά Τμήμα είναι καλή ιδέα αλλά θα έπρεπε να είναι ανά ομάδα Τμημάτων, κάτι που μπορεί να γίνει και τώρα αν συνεννοηθούν μεταξύ τους τα συναφή Τμήματα, ώστε να μην είναι τόσο πολύπλοκο και το διπλό Μηχανογραφικό πρέπει να αποσυρθεί άμεσα γιατί θα οδηγήσει σε σωρεία λαθών τους υποψηφίους.

Του Στράτου Στρατηγάκη 

Μαθηματικού - Ερευνητή

naftemporiki.gr

ΑΣΚΗΣΗ Νο 13 (2020-2021)

 1.   Σε ποια από τις παρακάτω μεταβάσεις του ηλεκτρονίου στο άτομο του υδρογόνου εκπέμπεται φωτόνιο με  μεγαλύτερη ορμή;

Α. n=5→n=4      B. n=5→n=3   Γ. n=5→n=2   Δ. n=1→n=5

 

2.  Σε ποιo από τα παρακάτω σωματίδια μπορεί να εφαρμοστεί το ατομικό πρότυπο του Bohr;

Α. ₁Η⁺        B. ₂He²⁺      Γ. ₃Li⁺        Δ. ₃Li²⁺

 

3.   Να συμπληρωθούν τα κενά στην παρακάτω πρόταση:

0,4 g ατόμων υδρογόνου για να διεγερθούν από τη θεμελιώδη κατάσταση  στη 1^η διεγερμένη πρέπει να απορροφήσουν ………. φωτόνια που το καθένα μεταφέρει ενέργεια  ……….Ε₁ J.    

      

4.   Διαθέτουμε 1000 άτομα υδρογόνου διεγερμένα στη στιβάδα Μ.  χ από τα άτομα αυτά αποδιεγείρονται πηγαίνοντας απευθείας στη θεμελιώδη κατάσταση ενώ τα ψ αποδιεγείρονται σταδιακά. Αν η ακτινοβολία που εκπέμπουν τα χ άτομα είναι -800 Ε₁ J να βρείτε τις τιμές των χ και ψ.

 

5. Όταν το άτομο του υδρογόνου στη θεμελιώδή του κατάσταση, απορροφά φωτόνιο με μήκος κύματος λ₁, ιοντίζεται, ενώ όταν απορροφά φωτόνιο με μήκος κύματος λ₂ μεταπίπτει στη στιβάδα L. Να υπολογίσετε την τιμή του λόγου λ₁:λ₂.

 6.  Ακτινοβολία ενέργειας 9842,7 kJ προκαλεί διέγερση από τη θεμελιώδη στη στιβάδα L σε όλα τα άτομα μιας ποσότητας υδρογόνου. Να βρείτε πόσα g είναι η ποσότητα αυτή.   

Αr_H=1.  N_A=6,02×10²³

^{ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ}

1=>  Γ         

2=>  Δ         

3=> 0,4Ν_Α ,  -3Ε₁/4        

4=> χ=900 ψ=100    

5=> 3:4   

6=> 10 g 

 

Η νέα μειωμένη ύλη Χημείας

 

ΑΣΚΗΣΗ Νο 12 (2020-2021)

Πόσα mol ισχυρής βάσης Σ(ΟΗ)x πρέπει να προσθέσουμε σε 2 L υδατικού διαλύματος (Υ1) ισχυρής βάσης Μ(ΟΗ)x 0,05Μ, χωρίς μεταβολή του όγκου του διαλύματος, ώστε να μεταβληθεί το pH του διαλύματος Υ1 κατά 1 μονάδα;

 (Απ: 0,9 mol)

ΑΣΚΗΣΗ Νο 11 (2020-2021)

Ρυθμιστική ικανότητα του ρυθμιστικού διαλύματος:

ΗΑ C1 M – NaA C2 M είναι ο αριθμός των mol (n) ισχυρού οξέος ΗΒ που πρέπει να προσθέσουμε σε 1 L του ρυθμιστικού διαλύματος (Vδ/τος =σταθ.) ώστε να μεταβληθεί το pH κατά 1 μονάδα στο νέο ρ.δ. που θα προκύψει.

α. Να βρείτε τη σχέση που συνδέει τα mol (n) με τις συγκεντρώσεις C1  και  C2

β. Από ποια σχέση δίνεται η τιμή του n αν οι συγκεντρώσεις των συστατικών του Ρ.∆. είναι ίσες με c;

AΠΑΝΤΗΣΗ: 

α.

β.  n = 9c/11

AΣΚΗΣΗ Νο 10 (2020-2021)

                                      Καλή χρονιά!!  Με υγεία και σχολεία ανοικτά!!

Ας είναι το 2021 η χρονιά που θα πέσουν οι μάσκες (κυριολεκτικά  και ... μεταφορικά)

Διαθέτουμε 200 mL υδατικού διαλύματος Υ1 CH3COONa  στο οποίο η [ΟΗ-] που προέρχεται από τον αυτοιοντισμό του νερού  έχει τιμή 10-9 Μ.

α) Τι χρώμα θα αποκτήσει το διάλυμα Υ1 αν προσθέσουμε σταγόνες του δείκτη ΗΔ;

β) Πόσα mol αέριου HCl πρέπει να προσθέσουμε στη συνέχεια στο παραπάνω διάλυμα (χωρίς μεταβολή του όγκου του διαλύματος) ώστε στο διάλυμα Υ2 που θα προκύψει ο δείκτης να έχει παραμείνει σε ποσοστό 25%  με τη μορφή των μορίων του;

γ) Ποιο είναι  το χρώμα του διαλύματος Υ2;

δ) Αν στα 200 mL του διαλύματος Υ1 περιέχονταν ΗCOONa ίδιας c τότε  η [ΟΗ-] που προέρχεται από τον αυτοιοντισμό του νερού θα είχε μεγαλύτερη ή μικρότερη τιμή από 10-9 Μ;

ΔΙΝΟΝΤΑΙ:

• Για το CH3COOH: Ka=10-5    
• Για τον ΗΔ:  ΚaΗΔ=3•10-5   ΗΔ: κόκκινο   Δ- : κίτρινο
• Για το Η2Ο:  Κw=10-14.
• Για την ένταση του +Ι επαγωγικού φαινομένου ισχύει:  Η-<  CH3-

(Aπ:  α) κίτρινο,  β) 0,01 mol γ) πορτοκαλί, δ) μεγαλύτερη )